علائم و عوامل بروز بیماری آبسه دندان

بررسی علائم و عوامل بروز بیماری آبسه دندان

قصد داریم تا در مطلب امروز سایت دکتر حسین برجیان بهترین جراح لثه اصفهان که برای شما خوانندگان عزیز گردآوری شده است. به بررسی علائم و عوامل بروز بیماری آبسه دندان بپردازیم. هنگامی که دندان دردناک می‌شود و خواب شبانه را مختل می‌کند، می‌تواند چیزی نگران کننده‌تر از یک دندان درد ساده باشد. آبسه باعث ایجاد یک عفونت در درون دندان می‌شود که به نوک ریشه یا در اطراف ریشه گسترش می‌یابد. این عفونت از محفظه داخلی دندان نشأت می‌گیر که به آن «محفظه پالپ» گفته می‌شود. رگ‌های خونی و عصب‌های موجود در محفظه پالپ، در مجموع «پالپ‌ها» نامیده می‌شوند. قبل از ایجاد آبسه، دندان در اصل توانایی خود را برای مقابله با عفونت از دست می‌دهد و باکتری‌ها قادر به حمله به اتاق پالپ و تکثیر خود هستند. با تکثیر باکتری‌ها، عفونت باکتریایی معمولاً از محفظه پالپ پخش می‌شود و از قسمت انتهای ریشه به سمت استخوان حرکت می‌کند.

آبسه، کیسه‌ای حاوی چرک است که از گلبول‌های مرده سفید خون، بقایای بافت و باکتری‌ها تشکیل شده است. این بیماری از لحاظ منبع اصلی عفونت با آبسه لثه تفاوت دارد. آبسه دندان (آبسه پری آپیکال) که از مغز دندان (قسمت داخلی دندان) نشأت گرفته و از انتهای ریشه خارج می‌شود. بیماری آبسه لثه (آبسه پریودنتال) در مکانی کیسه مانند از لثه و در محلی خارج از دندان و در کنار ریشه شروع می‌شود. درمان کلی این بیماری بستگی به این دارد که عفونت از کجا آغاز شده است.

انواع اصلی آبسه دهان

در زیر به تشریح انواع این عارضه می‌پردازیم:

آبسه لثه

آبسه لثه یک ضایعه دردناک است که به سرعت گسترش می‌یابد که به دلیل عفونت باکتریایی بین لثه و دندان ایجاد می‌شود. شایع‌ترین علت بروز آبسه لثه، ناشی از ضربه زدن به آن با یک جسم خارجی مانند خلال دندان یا چوب نازک است. در مراحل اولیه آبسه، شکل آن متورم و قرمز می‌شود. اما 48 ساعت بعد، آبسه باعث درد گوش می‌شود و با پیشرفته‌تر شدن آن امکان گسترش به نواحی دیگر افزایش می‌یابد.

مطلب پیشنهادی : علل و علائم عفونت ریشه دندان چیست؟

آبسه پریودنتال

آبسه پریودنتال کیسه‌ای متشکل از چرک می‌باشد که در بافت‌های پریودنتیم (لثه‌ها) تشکیل می‌شود. این بیماری به عنوان یک برجستگی صاف و براق ظاهر می‌شود که از لثه بیرون زده شده است و به لمس کردن نیز بسیار حساس می‌باشد. دندان‌های اطراف این عارضه ممکن است حساس یا شُل شوند. آبسه پریودنتال به طور معمول در افرادی ایجاد می‌شود که به بیماری پریودنتال مبتلا هستند. این نوع آبسه اگر به درستی درمان نشود، باعث از بین رفتن دائمی استخوان می‌شود.

آبسه پری آپیکال

آبسه پری آپیکال در ریشه دندان شکل می‌گیرد و به شکل یک کیسه چرک مانند ایجاد می‌شود که در اثر عفونت باکتریایی ایجاد شده است. ابتدا باکتری‌ها از طریق حفره وارد قسمت داخلی دندان (مغز دندان) می‌شوند. قسمت داخلی دندان شامل عصب، رگ‌های خونی و بافت‌های متصل به هم هستند و از طریق عصب دندان می‌تواند حس تحریک پذیری را ایجاد کند. هنگامی که باکتری‌ها از قسمت داخلی دندان عبور می‌کنند، می‌توانند تا انتهای ریشه گسترش یابند و آبسه را ایجاد کنند. التهاب، تورم و درد معمولاً در نوک ریشه دندان جایی که آبسه تشکیل می‌شود رخ می‌دهند.

علل آبسه دندان

دلایل زیادی باعث ایجاد این عارضه می‌شوند. یکی از شایع‌ترین علل آن زمانی رخ می‌دهد که یک حفره دندان (پوسیدگی دندان) آن قدر بزرگ و عمیق شود که به محفظه پالپ برسد و طی آن یک روند التهابی در داخل دندان ایجاد شود. التهاب پالپ (پالپیت) معمولاً چیزی است که به عنوان دندان درد احساس می‌شود. پالپیت بیشتر توسط آزمایشاتی که توسط دندانپزشک انجام می‌شود قابل برگشت یا برگشت ناپذیر است.

پالپیت (عفونت داخل دندان) برگشت پذیر، به این معنی است که پالپ تحریک می‌شود اما فرصتی برای بهبودی پیدا می‌کند و پالپیت برگشت ناپذیر، بدان معنی است که غیر قابل بهبود است و پالپ به کلی از بین می‌رود. با نابود شدن پالپ (نکروتیک)، عفونت ایجاد می‌شود و عفونت از دندان به رباط لثه و استخوان فک گسترش می‌یابد. در اکثر اوقات، اگر سریعاً قدم‌هایی را برای برطرف کردن عفونت در مراحل اولیه برداشته شود، می‌توان دندانی که نکروتیک می‌شود را نجات داد.

دلایل دیگر نکروز و آبسه دندان شامل موارد زیر هستند:

ضربه به دندان

برخی امور مربوط به دندان که توسط دندانپزشک انجام می‌شود مانند درست کردن تاج یا پر کردن آن که موجب نزدیک شدن به اتاق پالپ می‌شود. وارد کردن ضربه به دندان به وسیله خود دندان مانند دندان قروچه یا خورد کردن چیزی به وسیله دندان. در هر نوعی از آبسه دندان، پالپ تحت تأثیر منفی قرار می‌گیرد و قادر به بهبودی از جراحت نیست. ضربه‌ای که به دندان وارد می‌شود، می‌تواند بلافاصله باعث از بین رفتن خون دندان شود و هنگامی که خون رسانی از بین می‌رود، منبع تغذیه اصلی نیز نابود می‌شود. در نتیجه، پالپ به سرعت می‌میرد. تروما (ضربه) از دندان قروچه (تروما اکلوزال) یک آسیب آهسته‌تر و پیشرونده به دندان است. دندانی که از قبل با روش عصب کشی درمان شده بود نيز مي‌تواند به آبسه مبتلا شود. این اغلب به دلیل عدم وجود نشانه کافی از باکتری‌های داخل دندان یا حتی شکستگی ریشه‌های دندان است.

هر دندان می‌تواند دچار آبسه شود، اما درمولر سوم (دندان عقل) امکان ابتلا به این عارضه بیشتر مشاهده می‌شود، زیرا تمیز کردن آنها دشواراست و می‌تواند باعث ایجاد پوسیدگی شود که بدون توجه کافی، ادامه پیدا می‌کند. دندان‌های عقل اغلب برای جلوگیری از این نوع عارضه کشیده می‌شوند.

عوامل خطر آبسه دندان

در بیشتر موارد، بهداشت ضعیف دهان و برخی از امور مرتبط با دندانپزشکی خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می‌دهند. عواملی مانند دندان قروچه یا چفت شدن دندان‌ها (براکسیسم)، رژیم غذایی با قند بالا، سایر آسیب‌های دندان و حتی مراجعه به دندانپزشکی جهت انجام امور مربوط به دندان می‌تواند فرد را در معرض این بیماری قرار دهند. آبسه دندان باید به سرعت درمان شود، در غیر این صورت دچار خطر جدی می‌شود. اگر عفونت دندان خود را نادیده بگیرید یا بعد از مدتی طولانی به درمان آن بپردازید، ممکن است موارد زیر را تجربه کنید:

از دست دادن دندان:

اگر دندان آبسه کرده و به شدت آلوده یا ضعیف شود، دیگر عصب کشی قادر به نجات آن نخواهد بود و در صورت بروز این مسئله، باید دندان را کشید و با کاشت دندان یا تاج دندان (دندان مصنوعی) جایگزین کرد.

عفونت استخوان:

عدم درمان آبسه دندان می‌تواند منجر به عفونت شود که بر استخوان‌های اطراف صورت تأثیر می‌گذارد.

عفونت های سینوسی:

عفونت‌های مکرر و دردناک سینوسی و یا عفونت‌های بافت دهان نیز ممکن است ایجاد شوند.

سپتیسمی (گَند خونی):

این یک وضعیت تهدیدکننده برای زندگی است و زمانی رخ می‌دهد که جریان خون بیمار آلوده می‌شود. در صورت عدم درمان طولانی مدت، آبسه دندان می‌تواند باعث ایجاد سپتیسمی شود.

آبسه مغزی:

یکی از عفونت‌های ناشی از آبسه دندان می‌تواند وارد مغز شود و در نتیجه آبسه دیگری در آن ناحیه ایجاد کند. این ام رنسبتاً نادر است، اما در صورت شدید شدن عفونت ممکن است رخ بدهد. آبسه مغزی خطرناک است و برای معالجه باید به اورژانس یا بیمارستان مراجعه کرد.

علائم و نشانه‌های آبسه دندان

دندان آسیب دیده نسبت به دندان‌های اطراف آن تیره‌تر می‌شود. فرآورده‌های جانبی پالپ نکروتیک به لایه‌های پُر از منافذ دندان نفوذ می‌کنند و باعث ایجاد این تغییر رنگ می‌شوند. در بسیاری از موارد، ممکن است درد دندان وجود نداشته باشد، ولی در برخی اوقات با خوردن غذا یا فشار دادن روی دندان، درد وجود دارد. آبسه‌ای که نوک ریشه را گسترش داده است باعث می‌شود که ساختارهای پشتیبان (لثه و استخوان) تحت تأثیر قرار گیرند. گاهی اوقات ضربان و تورم ناشی از درد به حدی شدید است که با داروهای ضد درد قابل درمان نیست، که این معمولاً زمانی رخ می‌دهد که عفونت گسترش یافته است و فشار زیادی به ساختارهای اطراف لثه و استخوان وارد شده است.

صفحه اینستاگرام دکتر حسین برجیان 

تورمی روی لثه قابل مشاهده است که پُر از چرک می‌باشد. تورم به نظر می‌رسد مانند یک جوش در نزدیکی دندان آسیب دیده باشد. این جوش سَر باز به عنوان «فیستول تخلیه کننده» نامیده می‌شود و برای آزاد شدن چرک قابل تخلیه است. این یک نشانه بارز عفونت است! از دیگر علائم آبسه دندان می‌توان به طعم بد یا بوی بد دهان و درد هنگام گاز گرفتن و جویدن غذا و ایجاد مشکل در بلع و نفس کشیدن اشاره کرد.

تورم صورت، فک یا غدد لنفاوی اطراف غالباً نشانگر عفونت رو به رشد است. درد فک ناشی از تورم نیز می‌تواند وجود داشته باشد. همچنین لازم به ذکر است که آبسه دندان ممکن است به هیچ وجه علائمی نداشته باشد. حال اگر دندانی پوسیده شده باشد (توانایی احساس تحریک) خود را از دست داده باشد، ممکن است دردی با آن ایجاد نشود. با این حال، آبسه هنوز وجود دارد و می‌تواند عفونت دندان را بیشتر گسترش دهد. در بعضی مواقع، این بیماری طی معاینه معمول رادیوگرافی (اشعه ایکس) که در آن بیمار هیچ گونه علائمی از آبسه دندان را تجربه نکرده است، تشخیص داده می‌شود.

نکته :

• صحت علمی مطلب منتشر شده فوق، باید با مشورت حضوری بیمار با جناب دکتر برجیان تایید گردد.
• این مطلب توسط ادمین سایت، مدیریت و منتشر شده است.

راه های ارتباطی با مرکز تخصصی دندانپزشکی نجم