علت ، علائم و درمان برفک دهان چیست؟

بررسی علت ، علائم و درمان برفک دهان

برفک دهانی زمانی اتفاق می‌افتد که عفونت مخمر یا باکتریایی در داخل دهان شما ایجاد شود. همچنین با عنوان کاندیدیازیس “candidiasis” دهانی، کاندیدیازیس حفره حلقی یا ساده‌ترین عنوان یعنی برفک شناخته می‌شود. قصد داریم در ادامه مطلب امروز سایت دکتر حسین برجیان بهترین دندانپزشک زیبایی اصفهان  به بررسی علت ، علائم و درمان برفک دهان بپردازیم.

برفک دهانی اغلب در نوزادان و کودکان نوپا رخ می‌دهد. این بیماری باعث ایجاد برجستگی‌های سفید یا مایل به زرد روی بخش‌های داخلی و زبان می‌شود. به طور معمول این برجستگی‎ها با درمان مشخص از بین می‌روند.

معمولاً این نوع عفونت خفیف است و به ندرت مشکلات جدی ایجاد می‌کند. اما در افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، این امکان وجود دارد که به سایر قسمت‎های بدن گسترش یابد و عوارض بالقوه و جدی ایجاد کند.

مطلب پیشنهادی : بررسی عوامل و علائم فلوئوروزیس دندانی

علائم بروز برفک دهانی

در مراحل اولیه، برفک دهانی ممکن است هیچ علائمی ایجاد نکند.

اما با بدتر شدن عفونت، یک یا چند مورد از علائم زیر ممکن است ایجاد شود:

• ایجاد لکه‌های سفید یا زرد روی برجستگی‌های داخلی زبان، لوزه‌ها، لثه‌ها یا لب‌ها
• در صورت تراشیده شدن برجستگی‌ها امکان خون‌ریزی جزئی وجود دارد
• درد یا سوزش در دهان
• حس وجود جسم اضافی مانند پنبه در دهان شما
• پوست خشک و ترک خورده در گوشه‌های دهان شما
• مشکل در بلعیدن
• طعم بد دهان
• از دست دادن حس چشایی (طعم و مزه)

در بعضی موارد برفک دهان می‌تواند مری شما را تحت تأثیر قرار دهد، هرچند این اتفاق غیر معمول است. همان قارچی که باعث برفک دهان می‌شود، می‌تواند باعث عفونت‌های مخمری در سایر قسمت‌های بدن شود. درباره علائم برفک دهان و انواع دیگر عفونت‌های مخمری بیشتر مطالعه کنید.

علل بروز آفت یا برفک دهان

برفک دهان و سایر عفونت‌های مخمری ناشی از رشد بیش از حد قارچ Candida albicans (C. albicans) است. این موضوع بسیار طبیعی است که مقدار کمی کاندیدا آلبیکانس “C. albicans” در دهان شما زندگی کند، بدون اینکه صدمه‌ای ایجاد کند. زمانی که سیستم ایمنی بدن شما به درستی کار می‌کند، باکتری‌های مفید در بدن کمک می‌کنند تا کاندیدا آلبیکانس تحت کنترل باشند.

اما اگر سیستم ایمنی بدن شما به خطر بیفتد یا تعادل میکروارگانیسم‌ها “microorganisms” در بدن شما مختل شود، این قارچ می‌تواند از کنترل خارج شود. اگر از داروهای خاصی مانند آنتی بیوتیک‌ها استفاده می‌کنید که تعداد میکروارگانیسم‌های دوستانه در بدن را کاهش می‌دهند، این احتمال وجود دارد که داروها باعث رشد بیش از حد کاندیدا آلبیکانس شوند؛ در این شرایط آفت دهان ایجاد می‌گردد.

همچنین درمان‌های سرطانی از جمله شیمی درمانی و پرتودرمانی می‌توانند سلول‌های سالم را تخریب کنند یا آن‌ها را از بین ببرند. این موضوع باعث می‌شود شما بیشتر به آفت دهان و سایر عفونت‌ها حساس شوید. شرایطی که سیستم ایمنی بدن شما را ضعیف می‌کند مانند سرطان خون و اچ آی وی، خطر ابتلا به برفک دهان را نیز افزایش می‌دهند. برفک دهان یک عفونت فرصت طلب شایع در افراد مبتلا به HIV است.

دیابت نیز می‌تواند در ایجاد برفک دهان نقش داشته باشد. دیابت کنترل نشده سیستم ایمنی بدن شما را ضعیف کرده و باعث افزایش سطح قند خون می‌گردد. این بیماری، شرایط را برای رشد کاندیدا آلبیکانس ایجاد می‌کند.

راه های درمانی آفت یا برفک دهان

به منظور درمان برفک دهان، پزشک ممکن است یک یا چند داروی زیر را تجویز کند:

• فلوکونازول “fluconazole” (Diflucan)، داروی ضد قارچ خوراکی
• کلوتریمازول “clotrimazole” (Mycelex Troche)، داروی ضد قارچ که به صورت قرص‌های لوزی شکل در دسترس است
• نیستاتین “nystatin” (Nystop، Nyata)، دهان شویه ضد قارچی است که می‌توانید آن را در دهان خود بچرخانید یا در دهان کودک خود سواب دهید (بچرخانید)
• ایتراکونازول “itraconazole” (Sporanox)، داروی ضد قارچ خوراکی جهت درمان افرادی که به سایر درمان‌های برفک دهان پاسخ نمی‌دهند و افراد مبتلا به HIV استفاده می‌شود
• آمفوتریسین بی “amphotericin B” (AmBisome, Fungizone)، دارویی است که به منظور درمان موارد شدید برفک دهان استفاده می‌شود

به طور معمول با شروع درمان، برفک دهانی طی دو هفته برطرف می‌شود اما در بعضی موارد این احتمال وجود دارد که دوباره برگردد. در بزرگسالانی که موارد برفک دهانی مکرر دارند و ابتلا به این بیماری علت مشخصی ندارد، ارائه دهنده خدمات بهداشتی درمانی، آن‌ها را از نظر شرایط بیماری زمینه‌ای که ممکن است در برفک موثر باشد ارزیابی می‌کنند.

نوزادان ممکن است در سال اول زندگی خود چندین دوره برفک دهانی داشته باشند.

برفک دهان در ایام شیردهی

همان قارچی که باعث برفک دهانی می‌شود، می‌تواند باعث ایجاد عفونت‌های مخمری در سینه‌ و نوک پستان شما شود. این قارچ می‌تواند در طول شیردهی بین مادر و نوزاد منتقل شود. اگر کودک شما برفک دهانی دارد، به طور بالقوه می‌تواند قارچ را به پستان شما یا سایر مناطق پوست منتقل کند. همچنین اگر به عفونت مخمر پستان یا عفونت مخمر نوک سینه مبتلا هستید، می‌توانید قارچ را به دهان یا پوست کودک خود منتقل کنید.

همچنین با توجه به این موضوع که مخمر می‌تواند بدون ایجاد عفونت روی پوست زندگی کند، کودک شما می‌تواند برفک دهانی داشته باشد بدون این‌که علائمی از عفونت مخمر پستان یا نوک پستان ایجاد کند.

اگر به عفونت مخمر در پستان‌ها یا نوک سینه مبتلا شوید، ممکن است شرایط زیر را تجربه کنید:

• درد در پستان‌ها در حین شیردهی و بعد از آن
• خارش یا احساس سوزش در نوک پستان یا اطراف آن
• لکه‌های سفید یا کم رنگ شده روی نوک پستان شما یا اطراف آن
• پوست براق شده روی نوک پستان‌های شما یا اطراف آن
• پوسته پوسته شدن نوک پستان یا اطراف آن

اگر کودک شما دچار برفک دهانی شده یا شما دچار عفونت مخمر پستان یا نوک سینه شده‌اید، این موضوع بسیار مهم است که هم برای خود و هم برای کودک خود درمان را آغاز کنید. این موضوع می‌تواند به جلوگیری از چرخه انتقال کمک کند.

صفحه اینستاگرام دکتر حسین برجیان 

ارائه دهنده خدمات بهداشتی درمانی شما ممکن است به شما توصیه کند موارد زیر را انجام دهید:

• کودک خود را با یک داروی ضد قارچ درمان کنید و یک کرم ضد قارچ مانند تربینافین “terbinafine” (Lamisil) یا کلوتریمازول “clotrimazole” (Lotrimin) بر روی پستان‌های خود بمالید. قبل از شیردهی به کودک، کرم را از پستان خود پاک کنید تا از وارد شدن کرم به دهان او جلوگیری شود.
• پستانک کودک، دندانی کودک، نوک سینه‌های خود و سایر وسایل کودک (که در دهان خود می‌برد) را ضدعفونی و استریل نمایید. اگر از پمپ سینه یا شیر دوش استفاده می‌کنید، تمام قطعات آن را نیز استریل کنید.
• نوک سینه را در بین فاصله زمانی تا استفاده کودک، تمیز و خشک نگه دارید. اگر از پدهای پرستاری استفاده می‌کنید، از مواردی که آستر پلاستیکی دارند که رطوبت را در خود نگه می‌دارند و شرایط مطلوبی برای رشد قارچ ایجاد می‌کنند، خودداری کنید.
• همچنین پزشک شما ممکن است به شما توصیه کند که به منظور کمک به درمان برفک دهان و سایر انواع عفونت مخمر، تغییراتی در سبک زندگی خود ایجاد کنید. نکات بیشتری جهت کنترل خطر عفونت مخمر در دوران شیردهی مطالعه کنید.

بروز برفک دهان در نوزادان

برفک دهان، اغلب نوزادان و کودکان نوپا را تحت تأثیر قرار می‌دهد. نوزادان پس از دریافت قارچ از مادر خود در دوران بارداری، زایمان یا شیردهی یا فقط از مخمری که به طور طبیعی در محیط آن‌ها وجود دارد، می‌توانند به طور بالقوه به برفک دهانی مبتلا شوند. اگر کودک شما برفک دهانی دارد، ممکن است علائم و نشانه‌های مشابهی داشته باشد که می‌تواند افراد دیگر را تحت تأثیر قرار دهد از جمله:

• وجود لکه‌های سفید یا زرد رنگ برجسته در بخش‌های داخلی زبان، لوزه‌ها، لثه‌ها یا لب‌های آن‌ها
• در صورت تراشیده شدن برجستگی‌ها، امکان خون‌ریزی جزئی وجود دارد
• درد یا سوزش در دهان آن‌ها
• پوست خشک و ترک خورده در گوشه‌های دهان آن‌ها
• برفک دهان در نوزادان ممکن است باعث ایجاد مشکل در تغذیه و تحریک‌پذیری و یا گرگرفتگی شود.

اگر شک دارید که کودک شما برفک دهانی دارد یا خیر، با پزشک خود ملاقات کنید. اگر کودک شما در حالی که به او شیر می‌دهید دچار برفک دهانی شده است، هر دوی شما به درمان‌های ضد قارچی احتیاج دارید. در مورد این مسئله که چرا درمان بیماری برای حفظ سلامتی شما و کودک مهم است، مطالعه کنید.

ایجاد برفک دهان در بزرگسالان

برفک دهانی در نوزادان و بزرگسالان مسن که سیستم ایمنی ضعیف‌تری دارند، بیشتر دیده می‌شود. اما این بیماری می‌تواند در هر سنی رخ دهد. جوانترها نیز ممکن است به برفک دهانی مبتلا شوند به خصوص اگر دارای نقص سیستم ایمنی باشند. به عنوان مثال افراد در صورت داشتن سابقه برخی از بیماری‌های پزشکی، درمان‌های خاص پزشکی یا عادت‌های متفاوت زندگی که سیستم ایمنی بدن آن‌ها را تضعیف می‌کنند، احتمال بروز برفک در آن‌ها بیشتر است.

در افراد سالم و بدون شرایط بالا، برفک دهان بعید است مشکلات جدی ایجاد کند. اما اگر سیستم ایمنی بدن شما به خوبی کار نکند، ممکن است عفونت به سایر قسمت‌های بدن شما سرایت کند.

نکته :

• صحت علمی مطلب منتشر شده فوق، باید با مشورت حضوری بیمار با جناب دکتر برجیان تایید گردد.
• این مطلب توسط ادمین سایت، مدیریت و منتشر شده است.

راه های ارتباطی با مرکز تخصصی دندانپزشکی نجم