آشنایی با ساختار دندان ها

بررسی و آشنایی با ساختار دندان ها

به طور کلی آگاهی از آناتومی دندان به شناسایی هرچه سریع تر مشکلات دندان و مراجعه برای درمان کمک می کند. در این مطلب از سایت دکتر حسین برجیان بهترین ایمپلنت اصفهان آشنایی با ساختار دندان ها را مورد بررسی قرار می دهیم.

دندان از مینا، عاج، سمنتوم (سیمان) و پالپ (مغز دندان) تشکیل می‌شود. بخشی از دندان که در حفره دهان دیده می‌شود همان تاج دندان است و بخشی که زیر تاج قرار دارد ریشه دندان است. حفره پالپ دندان در مرکز دندان قرار دارد که پالپ دندان یا عصب‌های آن را دربرمی‌گیرد. سطح ریشه دندان (سمنتوم) و استخوان آلوئول برای جلوگیری از وارد شدن ضربه به دندان و جذب و کاهش نیروی روی فک به بافت فیبری موسوم به رباط پریودنتال متصل است. دندان با بافتی متشکل از استخوان آلوئول، لثه و رباط پریودنتال نگه داشته می‌شود.

مینا:

سخت‌ترین بافت بدن مینای دندان است که روی تاج دندان را می‌پوشاند. مینا به سختی کریستال است، میزان سختی مینا در جدول سختی مواد معدنی موس 7 است.

عاج:

عاج بافتی است که از تاج تا ریشه دندان را تشکیل می‌دهد و داخل مینا و سمنتوم قرار دارد. همیشه عاج نرم‌تر از مینای دندان است. لوله کوچک مملو از مایعی به نام توبول عاجی از داخل عاج می‌گذرد.

سمنتوم:

بافت پوشش دهنده سطح ریشه دندان را سیمان یا سمنتوم گویند. سمنتوم با رباط پریودنتال به استخوان آلوئول متصل می‌شود. سمنتوم تقریباً به سختی استخوان است.

پالپ دندان

پالپ در اصطلاح عصب دندان نیز گفته می‌شود. رگ‌های خونی و عروق لنفاوی و همچنین فیبرهای عصبی در پالپ دندان قرار دارد و مواد مغذی را به عاج می‌رساند.

رباط پریودنتال

رباط پریودنتال عمدتاً از بافتی فیبری تشکیل می‌شود که ریشه دندان و استخوان آلوئول را به هم متصل می‌کند. این رباط اجازه نمی‌دهد که نیرویی که هنگام جویدن به دندان وارد می‌شود به طور مستقیم بر استخوان آلوئول تحمیل شود.

استخوان آلوئول

استخوان فک نگهدارنده دندان را استخوان آلوئول گویند که دندان در آن جای گرفته است. اگر بخش بزرگی از استخوان آلوئول در اثر ابتلا به بیماری لثه یا علل دیگر از بین برود، دندان لق می‌شود.

لثه

بافت نرم پوشش دهنده استخوان آلوئول را لثه گویند.

شیار لثه

شیار لثه فضای کوچکی بین دندان و لثه‌ها است. عمق این شیارگاهی حتی در دندان‌های سالم به یک تا دو میلی‌متر می‌رسد. چنانچه این فضا در اثر التهاب عمیق شود، پاکت لثه یا پاکت پریودنتال ایجاد می‌شود.

انواع مختلف دندان

دندان نیش

نیش سومین دندان دائمی از وسط دهان به سمت عقب است که در هر دو فک بالا و پایین وجود دارد. در کل 4 دندان نیش، 2 عدد در فک بالا و 2 عدد در فک پایین، در دهان وجود دارد. دندان نیش برای تکه تکه کردن غذا به کار برده می‌شود.

دندان آسیا

دندان‌های پشت دندان نیش مانند آسیاب عمل می‌کند و غذا را له می‌کند. در مجموعه‌ی دندان‌های شیری دو دندان آسیا، یکی در سمت چپ و دیگری در سمت راست هر دو فک بالا و پایین، قرار دارد. در مجموعه‌ی دندان‌های دائمی دو دندان آسیای کوچک و آسیا در هر یک از دو سمت راست و چپ فک‌های بالا و پایین قرار دارد؛ یعنی در مجموع 16 دندان آسیا و با احتساب دندان‌های عقل 20 دندان آسیا در دهان یک فرد بزرگسال وجود دارد.

تعداد دندان‌های لازم برای جویدن غذا

تعداد دندان‌های دائمی بیشتر از شیری است و اکثر بزرگسالان 32 دندان دائمی در دهان دارند. تمام دندان‌های دائمی عموماً تا رسیدن به سن نوجوانی درمی‌آید.

براساس نتایج پژوهش‌های انجام شده در زمینه‌ی تعداد دندان‌های باقیمانده در دوران سالمندی و توانایی جویدن سالمندان، اگر فردی حداقل 20 دندان در دهان داشته باشد، می‌تواند اکثر غذاها را بجود. توصیه می‌کنیم برای این که بتوانید در سنین بالا 20 دندان یا بیشتر داشته باشید، با مسواک زدن و نخ کشیدن روزانه دندان‌ها و جرم‌گیری دوره‌ای مانع از جمع شدن جرم و پلاک روی دندان‌ها شوید و به طور منظم به دندانپزشک مراجعه کنید تا علائم ناراحتی‌های دندان در مراحل اولیه تشخیص داده شود و به موقع برای درمان اقدام شود. اما اگر در حال حاضر کمتر از 20 دندان دارید، می‌توانید با بهره‌گیری از پروتزهای دندانی دوباره توانایی جویدن را بازیابید. بنابراین سعی کنید از دندان‌های باقیمانده به خوبی مراقبت کنید.

دندان‌های شیری و دندان‌های دائمی

فک نیز به موازات رشد بدن بزرگتر می‌شود. با رشد کردن فک دندان‌های دائمی جایگزین دندان‌های کودک یا دندان‌های شیری می‌شود. پس از درآمدن تمام دندان‌های دائمی نیروی جویدن بیشتر می‌شود و دندان‌ها بهتر می‌تواند غذاهای مختلف را خرد و له کند. دندان‌های دائمی بسیار مهم‌ هستند و باید تا پایان عمر از آنها استفاده ‌کنیم.

صفحه اینستاگرام دکتر حسین برجیان بهترین ایمپلنت اصفهان

مقابسه دندان‌های شیری و دائمی

• رنگ: دندان شیری تقریاً سفید است، حال آن که دندان دائمی ته رنگی زرد دارد.
• اندازه: دندان شیری کوچک‌تر از دندان دائمی است.
• کیفیت دندان: مینا و عاج دندان شیری نازک‌تر است، به همین دلیل پوسیدگی دندان شیری سریع‌تر گسترده می‌شود.
• تعداد دندان‌ها: 20 دندان موقتی در دهان کودکان وجود دارد، حال آن که هر فرد بزرگسال دارای 32 دندان دائمی است.

زمانبندی رشد دندان‌های دائمی

تبدیل دندان‌های شیری به دائمی فقط یک بار اتفاق می‌افتد. تمام دندان‌های شیری در بازه سنی دو تا سه سالگی درمی‌آید، با این حال چون استخوان فک همچنان رشد می‌کند، تعادل بین اندازه دندان‌ها و فک به تدریج به هم می‌خورد. زمانی که سلول‌های متلاشی کننده‌ی بافت اطراف ریشه‌های دندان‌های شیری ایجاد می‌شود، ریشه‌ها به تدریج تحلیل می‌رود و کوتاه‌تر می‌شود.

پس از آن که دندان دائمی به اندازه کافی بزرگ شد، دندان شیری به طور طبیعی می‌افتد. تا سن 12 سالگی تمام دندان‌های شیری می‌افتد و 28 دندان دائمی جایگزین آنها می‌شود.

توجه :

• صحت علمی مطلب فوق، باید با مشورت حضوری بیمار با جناب دکتر برجیان، متخصص پیوند لثه و استخوان تایید گردد.
• این مطلب توسط ادمین سایت، مدیریت و منتشر شد.

مطالعه بیشتر :

پیشگیری و درمان جرم و پلاک دندانی

تشخیص علل و درمان بوی بد دهان

درمان پزشکی آبسه دندان و لثه