انواع شاخه‌های دندانپزشکی

انواع شاخه‌های دندانپزشکی

بیشتر دندانپزشکانی که ما به آن‌ها مراجعه می‌کنیم دندانپزشک عمومی (مانند پزشک عمومی) هستند.

آن‌ها کارهایی مانند: معاینه، کشیدن دندان، عصب‌کشی و پرکردن دندان را انجام می‌دهند؛ اما اگر شما برای مثال به عمل لیفت لثه یا ارتودنسی دندان‌ها احتیاج داشتید، لازم است برای این امور تخصصی به متخصصان دندانپزشکی مراجعه کنید.

دندان‌پزشکی دانشی تخصصی است که سلامت دهان و دندان را به‌عنوان عضوی مهم در سلامت تن و روان، زیبایی و اداکردن کلمات تأمین می‌کند. همچنین به یاری این دانش می‌توان بسیاری از بیماری‌ها را در مراحل اولیه شناخت و از پیشرفت آن‌ها جلوگیری نمود. برخی دندان‌پزشکان پس از فارغ‌التحصیلی از مقطع عمومی درصدد گرفتن تخصص برمی‌آیند. دوره‌های تخصصی به طور میانگین سه سال طول می‌کشند و هر دندان‌پزشک پس از طی این دوره که دستیاری (رزیدنتی) نامیده می‌شود، دندان‌پزشک متخصص در همان تخصص می‌گردد. برای گرفتن برخی تخصص‌ها مانند «جراحی دهان، فک و صورت» زمانی بیش از سه سال لازم است.

انواع دندانپزشکان بر اساس شاخه و تخصصی که در آن فعالیت دارند، به 8 دسته زیر تقسیم می‌شوند:

• دندانپزشک عمومی

دندانپزشکان عمومی می‌توانند معاینه و درمان را برای تمامی رده‌های سنی انجام دهند. آن‌ها کارهای مربوط به عصب‌کشی، پرکردن، مراقبت و پیشگیری از بیماری‌های دندان را انجام می‌دهند.

• تخصص ارتودنسی (ارتودنتیست)

ارتودنسی یا سیم‌کشی دندان تقریباً واژه‌ای آشنا برای بیشتر ما است. ارتودنتیست‌ها متخصصان درمان ارتودنسی هستند. وظیفه آنها مرتب‌کردن شکل و فرم قرارگیری دندان‌ها و تراز فک است. دندانپزشکان ارتودنتیست از ابزاری مانند: بریس و براکت‌های ارتودنسی برای بهبود و درمان مشکلات دندانی بیمار کمک می‌گیرند.

اگرچه که انجام ارتودنسی در سنین رشد و تکامل کودکان و نوجوانان بیشتر مشاهده می‌شود؛ اما در واقع این عمل به یک گروه سنی خاصی محدود نمی‌شود و ارتودنسی بزرگسالان هم توسط متخصص ارتودنسی انجام می‌شود.

• تخصص جراحی لثه و ایمپلنت (پریودنتیست)

متخصص پریودنتیست در دندانپزشکی درمان کننده‌ی بیماری‌ها و مشکلات لثه است. این متخصصین علاوه بر تمرکزی که بر تشخیص و درمان بیماری‌های لثه دارند، درمان بافت نرم و استخوان هم انجام می‌دهند.

• تخصص درمان ریشه (اندودنتیست)

متخصص ریشه دندان و یا اندودنتیست به‌صورت تخصصی با ریشه دندان‌ها سروکار دارد. معمولاً این تخصص بین مردم با نام “عصب‌کشی دندان” شناخته می‌شود. بیشتر دندان‌هایی که نیاز به درمان ریشه دارند توسط دندانپزشکان عمومی به‌راحتی درمان می‌شوند؛ اما در مواردی که درمان ریشه دندان‌ها سخت و پیچیده باشد و دندانپزشک عمومی نمی‌تواند از عهده آن بر بیاید، کار به متخصص درمان ریشه ارجاع داده می‌شود.

در بسیاری از مواقع که درد در ناحیه دندان وجود دارد و به‌خصوص زمان‌هایی که منشأ این درد مشخص نیست، اندودنتیست‌ها با جراحی انتهای ریشه دندان‌ها می‌توانند کمک زیادی به درمان فرد کنند.

• تخصص جراحی دهان، فک و صورت

گروهی دیگر از دندانپزشکان متخصصان و جراحان دهان، فک و صورت هستند که یکی از دشوارترین و طولانی‌ترین دوره‌های تخصصی دندانپزشکی را طی می‌کنند.

طولانی‌بودن دوره تخصصی این حیطه به دلیل یادگیری طیف گسترده‌ای از مشکلات دندانی و فکی مانند:

1. کشیدن و جراحی دندان‌های نهفته و دندان عقل،
2. جراحی‌های وسیع فک و صورت به دنبال ضربه و آسیب،
3. جراحی‌های همراه با ارتودنسی برای مشکلات شدید فکی،
4. جراحی و نمونه‌برداری از کیست‌ها و تومورهای ناحیه فک و صورت،
5. کاشت دندان (Implant)،
6. انواع جراحی‌های زیبایی صورت مانند عمل بینی، گونه و لب است که می‌توانند انجام بدهند.

• تخصص پروتزهای دندانی (پروستودنتیست)

زمینه فعالیت متخصصان پرستودنتیست مربوط به بازسازی دندان‌های تخریب شده و ازدست‌رفته است. آن‌ها با انجام درمان‌هایی مانند: روکش دندان (Crown)، بریج (Bridge) و نیز دندان مصنوعی متحرک (دست دندان) سعی در بهبود قدرت جویدن و ظاهر و زیبایی دهان و دندان افراد دارند.

به‌طورکلی پرستودنتیست‌ها باید در تحصیلات خود ابتدا زمینه پزشک عمومی را بگذرانند و سپس وارد دوره تخصصی پروتزهای دندانی شوند و در این زمینه فعالیت خود را پس از اتمام تحصیلات آغاز کنند. متخصصین پروتز در هر دو زمینه پروتزهای دندانی ثابت و متحرک، متبحر و خبره هستند.

• تخصص دندانپزشکی کودکان

شاید به نظر بیاید که کار دندانپزشک کودکان با بزرگسالان یکسان است؛ اما بهتر است بدانید که به دلیل متفاوت بودن ساختار، درمان و تعداد دندان‌های شیری و همچنین نیاز به روش‌های خاص کنترل رفتاری (روان‌شناسی کودک)، دندانپزشکی برای کودکان نسبت به دندانپزشکی بزرگسالان بسیار متفاوت است.

اگر در دوران کودکی، از دندان‌های شیری به‌خوبی مراقبت نشود و بهداشت دهان و دندان به‌درستی رعایت نشود، سلامت دندان‌های دایمی در بزرگسالی به خطر می‌افتد.

• تخصص دندانپزشکی ترمیمی و زیبایی

دندانپزشکی زیبایی همان‌طور که از اسم آن مشخص است تنها به انجام امور زیبایی دندان مانند: ایجاد لبخندی زیبا و دندان‌های سفید، می‌پردازند و معمولاً امور درمانی را انجام نمی‌دهند. دندانپزشکان زیبایی در:

1. ترمیم (پرکردن دندان)،
2. بازسازی دندان‌ها،
3. اصلاح شکل دندان های نامتناسب،
4. بستن فضاهای بین دندانی،
5. لمینیت دندان‌ها
6. سفیدکردن دندان‌ها (Bleaching)
7. و سایر پروسه‌های زیبایی آموزش می‌بینند و تخصص پیدا می‌کنند.

مطالعه بیشتر:

دکتر حسین برجیان فلوشیپ تخصصی لیزر