بررسی علل حساسیت دندان به گرما و سرما
حساسیت دندان پیآمد آسیب دیدن دندان و مشخص شدن عاج دندان است. لایه روی عاج به دلایلی مانند عقب رفتن لثه یا آسیب دیدن مینای دندان از بین میرود و در نتیجه عاج در تماس با مواد سرد و گرم قرار میگیرد. معمولاً ترکیبی از عاملهای مختلف موجب حساس شدن دندانها میشود، البته این که کدام عامل نقش مهمتری دارد به شرایط خاص هر بیمار بستگی دارد. در این مطلب از سایت دکتر حسین برجیان بهترین جراح لثه اصفهان به بررسی علل حساسیت دندان به گرما و سرما می پردازیم.
روش نامناسب مسواک زدن
محکم مسواک زدن یا استفاده از مسواک سخت باعث ساییدگی دندان و تحلیل لثه میشود. در این حالت آسیبی مکانیکی به دلیل صدمات مکرر به دندان و لثهها وارد میشود. این آسیب معمولاً پیآمد استفاده از مسواک سخت است. به جای مسواک سخت از مسواک نرم یا متوسط استفاده کنید و مسواک زدن را با احتیاط و اعمال فشار ملایم انجام دهید. محکم ساییدن دندانها جز آن که به آنها آسیب بزند، هیچ فایده دیگری ندارد و کمکی به تمیز کردن دندانها نمیکند.
خمیردندانهای ساینده مانند خمیردندان سفیدکننده این مشکل را تشدید میکند. به علاوه از آنجایی که مینای دندان بیشتر ساییده میشود و از بین میرود، دندان تیرهتر و زردتر میشود. مینا بخش سفید دندان است و وقتی ساییده میشود، عاج زرد رنگ بهتر از زیر مینای دندان دیده میشود. برخی افراد زرد شدن رنگ دندانشان را میبینند و بدون آن که علت آن را بدانند، محکمتر مسواک میزنند و دندانها را ناخواسته زردتر میکنند. خمیردندانهای ضدحساسیت ترکیب خاصی دارند که ساییدگی دندان را کاهش میدهد.
خوردگی با اسید
در خوردگی با اسید واکنشی شیمیایی است که موجب حل شدن مینای دندان میشود. مینا در محل خط لثه از نقاط دیگر نازکتر است و به همین دلیل ابتدا در این نقطه کاملاً ساییده میشود و در نتیجه عاج زیر آن مشخص میشود. سپس ناحیه ساییده در نتیجه تماس با اسید بیشتر گستردهتر میشود و در نهایت فرورفتگی یا سوراخی کوچک در دندان ایجاد میشود. خوردگی با اسید میتواند تمام سطوح دندانها را درگیر کند؛ گاهی اوقات سطح اکلوزال یا همان سطحی از دندان که با آن غذا را میجویم، در نتیجه تماس با اسید سوراخ میشود.
اسیدها میتواند خوراکی باشد و در نتیجه خوردن نوشیدنیها و خوراکیهای اسیدی مانند آب میوه، نوشیدنیهای گازدار و مرکبات وارد محیط دهان شود. ساییدگی و خوردگی با اسید میتواند نتیجه ناراحتیهای معده باشد، این مشکل در میان بیماران دچار رفلاکس معده به مری یا سوزش سر دل شایع است. بیماران مبتلا به آسمی که به روش نامناسبی از اسپری استفاده میکنند، نیز ممکن است دچار این نوع آسیب دندانی بشوند.
از بین رفتن پوشش روی عصب
عصب معمولاً با مواد خارجی در تماس نیست، اما اگر حساسیت، به ویژه حساسیت به سرما شدید باشد، فقط احساس میکنید که عصب بدون هیچ محافظی با مواد سرد در تماس است. علاوه بر حساسیت به سرما و گرما احتمال بروز حساسیت به لمس، مسواک زدن، شیرینیجات، خوراکیهای شور و حتی هوا نیز وجود دارد. برای مثال نفس کشیدن در یک روز سرد باعث دندان درد میشود. اغلب بیمارانی که از حساسیت دندانها به سرما ناراحت هستند، از خوردن بستنی یا نوشیدنیهای سرد خودداری میکنند و دندانهایشان را بعد از مسواک زدن به جای آب سرد با آب ولرم شستشو میدهند.
عاج دندان دارای تعداد بسیار زیادی کانال ریز، موسوم به توبول است که از عصب و پالپ دندان تا عاج کشیده شده است. این توبولها حاوی آب هستند؛ تصور میشود که حرکت آب داخل این توبولها علت بروز درد باشد. مواد سرد و گرم باعث منبسط شدن آب میشود و درد در نتیجه تحریک شدن عصب شروع میشود. حرکت هوا و نمک موجود در آب نیز به درد دامن میزند. شدت درد میتواند بسیار شدیدتر از آسیب واقعی باشد و به همین دلیل این واکنش یک واکنش اغراقآمیز است و اصطلاحاً حساسیت بیش از حد گفته میشود. دندان در این شرایط به محرکهای عادی بیش از حد حساس میشود.
روی هم ساییدن دندانها و دندان قروچه
دندان قروچه کردن دندانها و روی هم فشار دادن دندانها باعث ساییدگی مینای دندان میشود. روی هم ساییدن دندانها موجب میشود که دندانها در محل تماس با یکدیگر ساییده شوند؛ به این نوع سایش اصطلاحاً آتریشن میگویند. دندانها هنگام حرف زدن و جویدن معمولی با هم تماس پیدا نمیکنند، بلکه فقط مدت کوتاهی روی یکدیگر قرار میگیرند. اما دندانها هنگام دندان قروچه کردن روی یکدیگر ساییده میشود. دندان قروچه گاهی در طول روز، برای مثال هنگام تحمل استرس یا تمرکز رخ میدهد. گاهی نیز دندان قروچه در طول شب و هنگام خوابیدن اتفاق میافتد. خم شدن دندانها تحت فشار باعث شکستن طوق دندان میشود؛ به این نوع سایش ابفرکشن گفته میشود. دندان قروچه معمولاً عادتی ناخودآگاه است.
سفید کردن دندانها
سفید کردن دندانها نیز میتواند موجب حساس شدن دندانها شود، بنابراین بهترین کار این است که بلیچینگ دندانها را توسط دندانپزشک انجام بدهید تا دندانپزشک خطر بروز حساسیت دندانی را ارزیابی کند. از دیگر علل حساس شدن دندانها میتوان به ترک خوردن دندانها، پوسیدگی دندان و شکستگی یا ریختن ماده ترمیمی دندان اشاره کرد. به همین دلیل باید علائم را به دقت به دندانپزشک گزارش بدهید.
صفحه اینستاگرام دکتر حسین برجیان بهترین جراح لثه اصفهان
ترک خوردن دندانها
ترکهای ریزی به مرور زمان در نتیجه انبساط و انقباض دندانها در دماهای سرد و گرم روی دندانها ایجاد میشود. این ترکها باعث میشود که عصبها با مواد سرد تماس پیدا کنند و در نتیجه دندان به سرما حساس شود. به دقت به دندانهایتان نگاه کنید تا خطوط ریزی را که میتواند علامت ترکهای میکروسکوپی باشد، تشخیص بدهید.
تحلیل رفتن لثهها
حساسیت مداوم دندانها به سرما یا گرما دلیل خوبی برای مراجعه به دندانپزشک است. خط لثهتان را با دقت بررسی کنید تا متوجه شوید که آیا لثه از روی دندانها عقب رفته است یا خیر. تحلیل رفتن لثه باعث میشود که احساس گرما و سرما راحتتر به عصبهای دندانها منتقل شود.
پوسیدگی دندان یا بیماری لثه
اگر دندان حساس به سرما هنگام خوردن یا نوشیدن مادهای سرد نیز درد میگیرد، احتمال دارد در مراحل اولیه پوسیدگی دندان یا بیماری لثه باشید. تجمع پلاک روی دندان و لثه موجب حساسیت دندان به سرما میشود و در نهایت به بیماری لثه و پوسیدگی دندان دامن میزند. 80 درصد حساسیت دندانی از خط لثه شروع میشود، بنابراین برای از بین بردن علت اصلی حساسیت دندان لازم است که از خمیردندان مناسب برای لثهها استفاده کنید.
توجه :
- صحت علمی مطلب فوق، باید با مشورت حضوری بیمار با جناب دکتر برجیان تایید گردد.
- این مطلب توسط ادمین سایت، مدیریت و منتشر شده.
مسعود کیانفرد
دندان هایم دچار پوسیدگی شدید شده بود و برای ترمیم و عصب کشی به نزد دکتر حسین برجیان رفتم. وقت بسیار برایم گذاشتند و توضیحات بسیار مفیدی در مورد نحوه مسواک زدن بهم دادند. از بودن چنین دندانپزشک با حوصله ای در شهر اصفهان بسیار خرسندم.
کلینیک24
پاسخ ادمین سایت دکتر برجیان :
با سلام و سپاس از حسن انتخاب و اعتماد شما